In deze blog een samenvatting van een gesprek dat oprichter Bas Schampers had tijdens een entrepreneurs dag op Breda University. Hier kwamen inzichten voorbij die we graag met je delen!
Hoe ben je tot het concept van BierTalent gekomen?
Mijn hart ligt in de horeca. Toen ik afstudeerde op de hoge hotelschool aan Breda University ben ik direct voor mezelf begonnen met gastvrijheidstrainingen & -coaching. Waar ik eerst horecaondernemers ontzorgde in het gehele arsenaal aan trainingen, heb ik mij door de jaren heen steeds meer gespecialiseerd in biertrainingen. Maar of een training nu over bier ging, of over koffie, wijn of gastvrijheid, ik merkte steeds hetzelfde resultaat. Voor een bepaalde periode ging de service, gastvrijheid en daarmee omzet omhoog. Daarna zakte het eigenlijk weer langzaam in, door bijvoorbeeld personeelsverloop of oude routines die weer terug slopen. Ik bedacht mij: je zou eigenlijk niet in één keer heel veel kennis in een team moeten stoppen, maar veel vaker een klein beetje. Het effect is op korte termijn dan misschien wel wat minder groot, maar op lange termijn juist wél en daarnaast veel duurzamer! Vanuit die gedachte ben ik verder gaan brainstormen, toentertijd met Pepijn van der Waa, toenmalig Nederlands Kampioen Biersommelier en Henri Reuchlin, oprichter van de Biersommelier opleiding die ik zelf ook heb gevolgd en les aan geef.
Uit die brainstorms is het huidige principe ontstaan. Als horecazaak meld je 6x per jaar één of een paar medewerkers aan voor een specifiek thema. Deze medewerkers zitten in een training met een diversiteit aan horecacollega’s uit dezelfde stad en leren praktisch bruikbare informatie én vaardigheden in de training, die ze de volgende dag direct kunnen inzetten. Daarnaast geven we handvaten om deze kennis op een leuke, praktische manier over te brengen op hun directe collega’s. We leren medewerkers niet te veel technische kennis, bijv. over aleuronlagen van mout, daar heb je helemaal niets aan. Wat leren we ze wel over mout? Wat het is en welk effect het heeft op bier en biertypen. En dat laten we ze uiteraard ook proeven. Zo krijgen ze kennis die ze daadwerkelijk kunnen gebruiken in hun advies aan tafel, aan hun gasten. En ook dat laatste oefenen we met ze. Hoe zet je de kennis in om tot een goed advies te komen. Eigenlijk zijn onze trainingen een soort van gastvrijheidstrainingen zoals ik ze vroeger ook gaf, maar dan over bier. Je zou kunnen zeggen: het zijn biertrainingen met een gastvrijheidssausje.
Biertraining met een gastvrijheidssausje, wat een mooie omschrijving! Hoe voeren jullie dat in de praktijk uit?
Dat begint bij onze trainers. Onze trainers weten weliswaar veel over bier, veel van hen zijn ook biersommelier. Maar dat is niet het allerbelangrijkste. Het allerbelangrijkste is hun horeca-ervaring. Als ze niet kilometers en kilometers hebben gelopen met een dienblad vol, dan hoeven ze bij ons niet aan te kloppen om trainer te mogen worden. De combinatie van kennis en ervaring is hier de sleutel.
Die combinatie is dus ook naar de medewerkers die wij trainen de sleutel tot succes. We kunnen medewerkers wel vol proppen met kennis over bier, maar als je vervolgens niet weet hoe je een gastvrij advies kan geven, dan heb je er nog niet zo heel veel aan. Grofweg bestaat een training van 2,5 uur bij ons uit anderhalf uur aan kennisdeling en een uur aan training hoe je deze kennis nou in de praktijk inzet. We gebruiken bijv. een trechtermethode om in een paar stappen tot een perfect advies te komen voor je gast. Dat kan gaan over de fysieke eigenschappen van een bier, maar ook het moment van de dag, het type gast en het type horecazaak waar je werkt.
Hoe wordt dat in een training in de praktijk gebracht?
Het belangrijkste is dat we de theorie laten proeven en wat we laten proeven koppelen aan de praktijk. Laat me dat uitleggen. We leren een medewerker iets over hop. Bijv. het verschil tussen bitterhop en aromahop. Eerst leggen we uit wat het is, hoe het in het brouwproces wordt gebruikt en wat het effect is. Vervolgens laten we een bittere IPA proeven, naast de veel fruitigere variant NEIPA. Zo proef je het verschil. De bevindingen noteren we op een super praktisch proefformulier. Dit proefformulier bevalt vervolgens óók een invulveld dat vraagt: “Hoe leg ik dit uit aan mijn gast?”.
Als we dus een NEIPA bespreken doen we dat eerst op basis van wat we daadwerkelijk allemaal proeven, maar onze trainers zullen altijd vragen: “En als je nu een gast voor je neus hebt, hoe zou je dit bier dan omschrijven en aanbevelen?”. Zo denken de medewerkers niet alleen na over de smaken, maar ook hoe je het leuk kunt brengen. En hoe je woorden kunt gebruiken die ‘ieder bier lekkerder maken’. Bierbeleving zit hem niet enkel in de smaak van het bier, je moet er ook zin in krijgen!
Zo geven we medewerkers het zelfvertrouwen om op hun eigen manier een leuk en passend advies te geven met bewoordingen die zij zelf prettig vinden om te gebruiken.
Je gaf aan dat jullie ook willen dat medewerkers hun kennis overbrengen op collega’s, hoe doe je dat?
Ik ben aan het begin van mijn training altijd heel eerlijk: wij kunnen je in 2,5 uur niet alles leren. Meters maken, ervaring opdoen, blijven proeven, dat is het allerbelangrijkste. De oefeningen die wij in de training doen, bijvoorbeeld een witbier met een weizen vergelijken, die staan volledige uitgewerkt in onze b
oekjes. Stap voor stap. We willen medewerkers uitdagen om dit, met hun eigen assortiment, in hun eigen zaak ook te doen met hun collega’s. Je stuurt als ondernemer twee of drie medewerkers naar een training en daagt ze vervolgens uit om met hun collega’s waar ze zelf veel diensten mee draaien te oefenen! Een sluitdrankje is hier een perfect moment voor! Of tijdens een dood uurtje tussen lunch & diner of omdat je reserveringen allemaal wat later op de avond staan. Nu hoor ik je denken: “Gebeurt dat in de praktijk ook?” Veel beter nog! We krijgen filmpjes doorgestuurd van medewerkers die de dag na de training een kort filmpje opnemen. Een soort van samenvatting van de training. Deze video’s worden in de groepsapp gedeeld en dit stimuleert collega’s dus om later op de vloer verder te vragen naar bevindingen. Het team vindt het leuk om bezig te blijven met bier!
Dezelfde zaak die deze filmpjes laatst doorstuurde heeft trouwens nog een ander goed werkend systeem bedacht: Het is een grote zaak met vijf of zes shiftleaders en een groot team. Iedere training sturen ze een shiftleader met twee collega’s waar zij veel diensten mee draaien. Zo kan de shiftleader ook actief sturen op de overdracht van kennis tijdens en rondom de diensten.
Is het de bedoeling dat een medewerker alle zes de trainingen volgt?
Nee! Misschien ben ik daar wel te eerlijk in, zakelijk gezien willen we natuurlijk onze trainingen zo vol mogelijk hebben. Maar we willen het liefst zo veel mogelijk verschillende medewerkers in onze trainingen hebben. Iedere training staat op zichzelf en er zit geen vaste volgorde waarin we ze geven. De training herfst- & winterbieren heeft bijv. precies dezelfde opzet als de training lente- & zomerbieren. We oefenen alleen met andere biertypen om de verschillen te ontdekken en hoe drinkgedrag van je gasten anders is in specifieke seizoenen.
En natuurlijk, als je als medewerker een langere tijd bij een horecazaak werkt die met BierTalent het niveau op peil houdt, dan zul je echt wel meerdere trainingen bij ons volgen, misschien wel allemaal.
Ik krijg zin om een training bij je te komen volgen. Is er nog iets dat ik als horecaondernemer echt moet weten?
Het belangrijkste wat ik vanaf het moment dat we de training zijn gaan ontwikkelen in mijn achterhoofd heb gehouden is het volgende: Onze trainingen moeten nooit de start zijn van een personeelsuitje. Dat doe je alleen door je training serieus genoeg in te richten. Ook als we een training verzorgen bij een zaak met het gehele team, is het een serieuze training waarin medewerkers echt iets leren en er echt iets aan hebben. Maar natuurlijk wordt er ook gelachen en is het vooral ook heel erg leuk, dat is namelijk precies de sfeer die je óók nodig hebt om je gasten goed te adviseren. Wij maken het leuk om continu met een serieuze blik naar bier te kijken en hier mee bezig te zijn.
